Preljina – Požega E 763

Počev od 2020. godine, neprekidno u periodu do tekuće 2023. godine, u okviru ugovora sa kompanijom China Communications Construction Company (CCCC), ekipa Centra za Nedestruktivna Testiranja i Geofiziku (CNTG d.o.o.-Beograd), aktivno izvodi testiranje integriteta šipova na autoputu E 763, na sekciji Preljina-Požega.

Ova testiranja se izvode seizmometrijskim reflektivnim postupkom, primenom male sile. Ovo podrazumeva iniciranje seizmički talasa, impulsima malog intenziteta (najčešće ručnim teflonskim čekićem), sa površine šipa i praćenje prostiranja i reflektovanja tih talasa kroz beton šipa.

Veštački indukovan seizmički talas se prostire kroz telo šipa od njegove površine (vrha) do baze (dna), gde se reflektuje i dolazi nazad do površine tj glave šipa. Na osnovu prostiranja ovog talasa mogu se uočiti dva glavna maksimuma na signalu. Jedanmaksimum izazvan je direktnim talasom inicijacije, a drugi reflektivnim talasom odbijenim sa dna šipa.

Sve ostale refleksije (malih ili velikih amplituda) koje eventualno dolaze u senzor, između dva glavna maksimuma,generisane su anomalijama u strukturi šipa. Pre svakog merenja poznata jeprojektovana i izvedena dužina šipa, starost betona u šipu kao i marka ugrađenog betona.

Na osnovu dobijenih podataka softevrski se proračunava brzina prostiranja seizmičkih talasa kroz dati šip. Za svaki šip prikuplja se 25 validnih signala(pravilnog oblika i jasno izražene refleksije)koji se međusobno razlikuju za manje od 3%.U realnom vremenu, tokom izvođenja merenja, adekvatan softver prikazuje formiranje sumarnog signala na ekranu monitora.Signali ometeni visokim šumom softver automatski odbacuje, mada čitav proces akvizicije kontroliše operater koji ručno vrši sve potrebne korekcije na skupu prikupljenih signala.

Nakon zavrsenog postupka akvizicije operater primenog svog znanja i iskustva pristupa procesu obrade podataka. Neophodno je odrediti broj signala koji će ući u sam proces obrade. Inženjer odabrane signale filtrira, svodi na odgovarajuću dužinu i dodeljuje im adekvatno pojačanje. Tek nakon detaljne obrade svakog signala ponaosob moguće je kvalitetno ocenjivanje šipa. Prema ASTM D5882 standardu šip je moguće oceniti ocenom od 1 do 4.

Šip sa ocenom 1 se definiše kao potpuno ispravan, što znači da signal ima pravilan oblik i ne ukazuje na nepravilnosti u geometriji ili integritetu šipa.Karakteristična ocena 2 se odnosi na ispravan šip čiji signal pokazuje indikacije mogućih promena u geometriji šipa ali bez uticaja na njegov integritet. Neispravan šip se ocenjuje ocenom 3 a njegov signal ima nepravilan oblik što ukazuje na određeni defekt integriteta tog šipa. ukoliko signal nije validan ili iz nekog razloga nije bilo moguće izvršiti merenje, šip dobija ocenu 4 i označava se kao nedefinisan.